گوجه فرنگی گلخانه ای، از دیگر محصولات پردرآمد گلخانه میباشد که توسط گلخانهداران بسیاری مورد استقبال قرار گرفته است. در تمام طول سال مردم از میوه گوجهفرنگی استقبال خواهند کرد؛ شما میتوانید با کشت گوجهفرنگی در گلخانه میزان بیشتری محصول در هر مترمربع تولید کنید و درآمد گلخانه خود را افزایش دهید. با شرکت گلخانه ساز نهال رویش در ادامه این مقاله همراه باشید.
گوجه فرنگی با نام علمی Lycopersicom esculentum یا L. lycopersicom گیاهی است از تیرهی Solanaceae که منشا آن آمریکای جنوبی (مکزیک، اکوادور، پرو و شیلی) است.
مراحل رشد گوجه گلخانه ای را به ۵ مرحله تقسیم میکنند که عبارتند از:
بوته گوجهفرنگی محصول فصل گرم و حساس به یخبندان است. حساسیت میوه آن به سرما بیشتر از شاخ و برگ است. منطقه مورد کشت باید دارای کمینه ۴ ماه هوای گرم باشد. دمای مطلوب روزانه ۲۵-۳۰ درجه سانتیگراد (جهت رشد رویشی و زایشی)، دمای مطلوب شبانه ۲۰-۱۶ درجه سانتیگراد (جهت رشد رویشی و زایشی). دمای مطلوب میوهدهی گوجه فرنگی گلخانه ای ۲۴-۱۸ درجه سانتیگراد و در دمای کمتر از ۱۵ و بیشتر از ۳۰ درجه سانتیگراد میوهدهی گیاه ضعیف است. تعداد درجه–روز برای رسیدن میوه از کاشت تا برداشت حدود ۳۰۰۰-۴۰۰۰ میباشد.
شدت نور موردنیاز گیاه در گلخانه ۵۰۰-۴۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه یا ۲۷۰۰۰-۲۲۰۰۰ لوکس یا ۱۱۱-۸۹ وات بر مترمربع یا ۳۰-۲ مول بر مترمربع در روز است. در ۱۳ مگاژول بر مترمربع در روز به نقطه اشباع نوری میرسد.
مطلب مرتبط: خیار گلخانه ای
میزان کربن دیاکسیدی که برای بیشینه عملکرد موردنیاز است حدودد ۱۰۰۰ پیپیام است و در مقادیر بیشتر از ۱۰۰۰ پیپیام علایم مسمومیت نشان میدهد.
نیاز آبی کشت گوجه فرنگی در گلخانه حدود ۱ لیتر در روز برای هر گیاه بالغ یا ۶۵ لیتر در هر بوته در طول دوره رشد و یا ۴۴۰-۳۰۰ لیتر در مترمربع سطح زیر کشت است.
کشتگوجه فرنگی به خاکی به زهکشی مناسب نیاز دارد و بهویژه بعد از جوانهزنی و در زمان رسیدن میوه حساس به غرقاب است و رطوبت اضافی باعث مرگ گیاهچه میشود که در اثر قارچهای فیتوفترا، پیتیوم و ریزوکتونیا ایجاد میشود.
چون گوجهفرنگی دارای ساختمان ریشهای با انتهای ریشه فیبری منشعب میباشد، هوادهی و شل بودن بافت خاک برای رشد گیاه با عملکرد بالا موردنیاز است. اگرچه ریشهها تا 60 سانتیمتری خاک نفوذ میکنند، اما 70 درصد ریشهها در عمق 20 سانتیمتری هستند. سیستم ریشه عمیق تا حدودی باعث مقاومت به خشکی این گیاه میشود. نفوذ ریشه به قسمتهای سخت زیرین خاک به دلیل عواملی مانند شرایط غیر هوازی، رطوبت بالا، PH پایین (کمتر از 5/5) و شوری زیاد (5/2 دسیزیمنس بر متر) محدود میشود. مناسب بودن شرایط قشر زیرخاکی باعث تبدیل آن به یک منبع آب و موادغذایی و حساسیت کمتر آن به تنشهای محیطی میشود.
PH مطلوب بین 6-5/6 است. در PH کمتر از 5/5 کمبود منیزیم و زیادی آلومینیوم و منگنز مشاهده میشود. معمولا PH پایین با کاهش مقدار کلسیم همراه است و در صورت بروز تنش، پوسیدگی گلگاه اتفاق میافتد. در PH بالای 8/6 مقداری روی، منگنز و آهن شروع به کاهش میکنند، اما در PH بالاتر از 7 یک یا هر سه این عناصر کمبود نشان میدهند.
گوجه فرنگی گلخانه ای نسبتا حساس به شوری است. بیشینه هدایت الکتریکی خاک بدون کاهش معنیدار عملکرد ۵/۲ دسیزیمنس بر متر است.
رقمهای گوجه گلخانه ای با رشد معین به جوانه گل ختم میشوند و مخصوص هوای آزاد هستند. رقمهای با رشد متوسط نیز مخصوص هوای آزاد هستند، اما رقمهای با رشد نامعین رشد طولی خود را بهصورت نامحدود ادامه میدهند و مخصوص کشت گلخانهای هستند.
رقمهای مورداستفاده در گلخانه باید دارای ویژگیهای زیر باشند:
میوهی رقمهای گوجه فرنگی گلخانه ای به رنگ زرد، قرمز و صورتی دیده میشوند. همچنین از نظر شکل به شکلهای گیلاسی، گلابی و میوه درشت (رقم بیف استیک که وزن میوه تا ۲۰۰ گرم میرسد) تقسیم بندی میشود.
دمای مطلوب جوانهزنی بذر برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه ۲۴-۱۸ درجه سانتیگراد میباشد و کمینه دمای جوانهزنی ۱۱-۸ درجه سانتیگراد میباشد.
اگرچه گوجهفرنگی در تاریکی جوانه میزند، اما فیتوکروم در جوانهزنی آن دخالت دارد. وجود Pfr در بذر برای جوانهزنی ضروری است و مقدار آن در طی آبگیری بذر افزایش مییابد. البته اثر بازدارندگی نور در جوانهزنی بستگی به سایر عامل از جمله دما و رقم دارد.
تنظیمکنندههای رشد مانند اکسینها و جیبرلیک اسید باعث تشدید جوانهزنی و تولید داننهالهای سالمتر میشوند.
پرایمینگ بذر با نمکهای معدنی و مواد آلی نیز باعث بهبود و یکنواختی جوانهزنی بهویژه در دمای کم میشود.
تیمار بذر با آب گرم ۵۰ درجه سانتیگراد به مدت ۲۵ دقیقه باعث کنترل شانکر باکتریایی، لکه باکتریایی و اسپک باکتریایی و تیمار بذر با آب ۵/۵۵ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ دقیقه باعث کنترل آنتراکتوز میشود.
گل رز هلندی نوعی گیاه است که به دلیل شرایط خاصی که دارد، بیشتر در گلخانه ها کشت می شود. این گل به دلیل زیبایی و تنوعی رنگی که دارد، دارای تقاضای زیادی در بازار های داخلی و بین المللی می باشد. می توانید با پرورش آن درآمد گلخانه خود را افزایش دهید و هزینه ساخت گلخانه را جبران کنید. رز هلندی گلی معروف و خوشبو است و کاشت و پرورش آن همواره در حال افزایش است. تولید گل شاخه بریده با رعایت قوانین علمی و مهندسی در ساخت گلخانه های مناسب کشت و مدیرت آن با روش های نوین می تواند به یکی از مشاغل سودآور تبدیل شود. گل رز در گلخانه بهتر از فضای آزاد رشد پیدا می کند و سه بار در سال گل می دهد. تنها یک عدد از این گیاه می تواند برای ۱۰ سال شکوفه دهد و می توان آنها را در خاک پرورش داد یا از بستر کشت گلخانه استفاده کرد در ادامه ی این مقاله از شرکت نهال رویش، با ما همراه باشید.
برخی از ویژگیهایی که در گل رز هلندی وجود دارد و در آن مشهود است را به صورت مختصر و خلاصه بیان میکنیم.
برای پرورش گل رز در گلخانه باید ابتدا با نمونههای متفاوت آن آشنا باشید و آنهارا بشناسید. گل رز هلندی جزؤ دسته گلسرخیان به حساب می آید و در اکثر بخش های کره زمین پراکنده است. ۱۵۰ نوع از این گل تابحا شناسایی شده که از مناطق سرد شمالی تا مناطق نیمه گرمسیری پراکنده شده اند. گل رز انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی های مختلفی دارند. متداول است در گلخانه نوع های هیبریدچای و فلوریباندا را پرورش دهند.
گل رز هیبرید چای دارای ساقه های بلند و تک گل درشت در انتهای ساقه می باشد. شکل گل آنها از انواع کم پَر تا پرهای مرکز بلند و خیلی پردار متداول است. هیبریدچای ها در رنگ های سفید، صورتی، قرمز، یا زرد موجود می باشند.
گل های رز فلوریباندا گل های فراوان تولید کرده که اندازه آنها کوچک بوده و به صورت خوشه ای هستند. جوانه های کناری را هرس می کنند تا از گلدهی آنها جلوگیری شود. این رزهای در تمام فصل گل داده و در رنگ های سفید، زرد، نارنجی، صورتی، بنفش و قرمز وجود دارند.
گل رز هلندی نوعی گیاه است که به دلیل شرایط خاصی که دارد، بیشتر در گلخانه ها کشت می شود. این گل به دلیل زیبایی و تنوعی رنگی که دارد، دارای تقاضای زیادی در بازار های داخلی و بین المللی می باشد. می توانید با پرورش آن درآمد گلخانه خود را افزایش دهید و هزینه ساخت گلخانه را جبران کنید. رز هلندی گلی معروف و خوشبو است و کاشت و پرورش آن همواره در حال افزایش است. تولید گل شاخه بریده با رعایت قوانین علمی و مهندسی در ساخت گلخانه های مناسب کشت و مدیرت آن با روش های نوین می تواند به یکی از مشاغل سودآور تبدیل شود. گل رز در گلخانه بهتر از فضای آزاد رشد پیدا می کند و سه بار در سال گل می دهد. تنها یک عدد از این گیاه می تواند برای ۱۰ سال شکوفه دهد و می توان آنها را در خاک پرورش داد یا از بستر کشت گلخانه استفاده کرد در ادامه ی این مقاله از شرکت نهال رویش، با ما همراه باشید.
برخی از ویژگیهایی که در گل رز هلندی وجود دارد و در آن مشهود است را به صورت مختصر و خلاصه بیان میکنیم.
برای پرورش گل رز در گلخانه باید ابتدا با نمونههای متفاوت آن آشنا باشید و آنهارا بشناسید. گل رز هلندی جزؤ دسته گلسرخیان به حساب می آید و در اکثر بخش های کره زمین پراکنده است. ۱۵۰ نوع از این گل تابحا شناسایی شده که از مناطق سرد شمالی تا مناطق نیمه گرمسیری پراکنده شده اند. گل رز انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی های مختلفی دارند. متداول است در گلخانه نوع های هیبریدچای و فلوریباندا را پرورش دهند.
گل رز هیبرید چای دارای ساقه های بلند و تک گل درشت در انتهای ساقه می باشد. شکل گل آنها از انواع کم پَر تا پرهای مرکز بلند و خیلی پردار متداول است. هیبریدچای ها در رنگ های سفید، صورتی، قرمز، یا زرد موجود می باشند.
گل های رز فلوریباندا گل های فراوان تولید کرده که اندازه آنها کوچک بوده و به صورت خوشه ای هستند. جوانه های کناری را هرس می کنند تا از گلدهی آنها جلوگیری شود. این رزهای در تمام فصل گل داده و در رنگ های سفید، زرد، نارنجی، صورتی، بنفش و قرمز وجود دارند.
هدف اصلی فراهم آوردن شرایط محیطی قابل قبول برای گیاهان میباشد که از نظر اقتصادی سودمند باشد. هر گیاه شرایط رشد خاص خود را دارد که همیشه با منابع طبیعی تأمین نمیشود و گاهی اوقات ناچار به استفاده از نور مصنوعی گلخانهای برای نورپردازی در گلخانه هستیم. هر گیاه شرایط ویژهای از نظر نور، ترکیب هوا، دما و محیط کشت نیاز دارد.
نور گلخانه
نور گلخانه یکی از فاکتورهای کلیدی مؤثر در رشد و نمو گیاهان در گلخانه است. سازههای گلخانهای نقش مهمی را در استفاده از انرژی خورشیدی برای رشد گیاهان دارد که این عامل بستگی به محل گلخانه، نوع سازه و چیدمان سازه گلخانه دارد. فاکتورهایی که در سیستم نوری گلخانه مؤثرند عبارتند از:
در این مقاله برای نیاز های گیاه به نور را شرح داده شده و خاصیت نورهای مختلف توضیح داده شده است. در ادامه همراه شرکت گلخانه ساز نهال رویش باشید.
میزان نور در گلخانه مرتبط به محصولاتی است که قصد پرورش آنها را دارید. هر گیاه نیاز نوری خاص خود را دارد که برای شناخت آنها میتوانید از یک متخصص کشاورزی کمک بگیرید تا میزان نور گلخانه شما را محاسبه کند و به شما در امر ایجاد نور مصنوعی برای گیاه کمک کند. باید مقدار مناسبی نور به گیاهان در حال کشت در گلخانه برسد تا کیفیت خود را حفظ کنند و خواص خود را نگهدارند.
انرژی خورشیدی که توسط گیاهان استفاده میشود شامل یک بخش کوچکی از طیف نور خورشید میباشد. هر پرتو دارای انرژی است که بستگی به موقعیت آن در طیف دارد. رشد و نمو گیاهان در طیف نورِ قابل مشاهده ۷۰۰-۳۹۰ نانومتر صورت میگیرد ولی بطور کلی نور فرابنفش ۳۹۰-۲۹۰ نانومتر برای گیاهان زیانآور است. اگر گیاه به میزان کافی نور برای رفع نیاز های خود دریافت نکند، باید از نور مصنوعی استفاده کرد.
اثر طیفهای مختلف نوری بر رشد گیاه
تعداد موجهایی که در یک ثانیه از یک نقه عبور میکند فرکانس گفته میشود که تعیین کننده کیفیت پرتو و یا موقعیت آن در طیف نوری می باشد.
انرژی
میزان انرژی یک طول موج را در صورت شناسایی آن طول موج میتوان محاسبه کرد و انرژی هر پرتو بستگی به طول موج آن دارد.
نور خورشید تنها منبع نوری در کشت های هوای آزاد میباشد. نور مصنوعی به اضافه نور خورشید منابع نوری کشت های گلخانه ای را تشکیل میدهند. وقتی سایر شاخصهای رشد گیاهان ثابت باشد، فتوسنتز تا زمانیکه محدودیت نور وجود نداشته باشد در حداکثر است. انرژی قابل دسترس نور خورشید به فصل، موقعیا، آب و هوا و زمان بستگی دارد.
میزان نور موجود را میتوان به دو روش فتومتری و رادیومتری اندازهگیری کرد.
عبارت است از توانایی واکنش چشم انسان نسبت به نور که با دو اصطلاح زیر بیان میشود:
جریان تشعشع: عبارت است از شدت انتشار نور از منبع نوری نسبت به حساسیت چشم انسان که بر حسب لومن (Lm) محاسبه میشود.
درخشندگی: عبارت است از شدت جریان تشعشع در واحد سطح که برحسب لومن بر متر مربع یا لوکس (لومن بر فوت مربع یا فوت کندل) محاسبه میشود که هر لوکس معادل ۷۶/۱۰ فوت کندل میباشد.
عبارت است از واکنش گیاهان نسبت به نور که با دو اصطلاح بیان میشود:
تابش: عبارت است از جریان انرژی تابش که هر واحد سطح دریافت میکند و معمولا برحسب وات بر مترمربع بیان میشود.
راندمان تشعشع: عبارت است از نسبت کل جریان نور ساتع شده به انرژی مصرف شده که برحسب لومن بر وات بیان میشود.
فاصله منبع نور در گلخانه برای گیاه بسیار اهمیت دارد. توزیع نور بر سطح گیاهان و همچنین شدت نور در فواصل دورتر از منبع نوری نسبت معکوس با فاصله تا منبع نوری دارد ولی در صورت استفاده از یک منعکس کننده در سیستم نوری این مسئله نمیتواند درست باشد.
نورمصنوعی در گلخانه با تأمین نیاز نوری گیاه بر رشد آن مؤثر است. رشد گیاه در نور فرابنفش (کمتر از ۴۰۰ نانومتر) متوقف شده ولی نور مادون قرمز (بالاتر از ۸۰۰ نانومتر) گیاهانی ضعیف و طویل به وجود می آورد. نسبت های نورسرخ (۷۵۰-۶۱۰ نانومتر) و فروسرخ (۸۰۰-۷۰۰ نانومتر) در برهمکنش نور گیاه بسیار مهم است؛ به طوری که نمو گیاهانی با طول ساقه کوتاه و ریشه طویل یا گیاهان بلند با برگهای طویل در شاخساره های جدید به ترتیب در نسبت های نور فروسرخ به نور سرخ پایین و بالا بدست می آید. سطوح پایین تابش در مدت زمان طولانی معمولا مساوی یا بالاتر از سطوح بالای تابش در مدت زمان کوتاه می باشد. بیشترین فعالیت مناسب فتوسنتز در طیفهای نوری آبی و قرمز صورت می گیرد تا طیفهای زرد و سبز که کمترین اثر را دارد. پژوهشگران نشان داده اند که رشد گیاه بستگی به طیفهای نوری در سطوح بالای نور در طول موجهای ۸۵۰-۴۰۰ نانومتر دارد که این عامل جهت انتخاب سیستم نوری گلخانه مورد استفاده قرار می گیرد.
نور مصنوعی گلخانه
در بسیاری از گیاهان دوره های روشنایی و تاریکی بسیار مهم است و برخی گیاهان نیازمند نور مدوام هستند. واکنش گیاهان نسبت به طول نسبی روز و شب را «فتوپریودیسم» مینامند که این عامل در گلدهی مؤثر بوده و بستگی به شدت نور دارد. برحسب طول دوره تاریکی، گیاهان به انواع روز کوتاه، روز بلند و روز خنثی تقسیم می شوند که گیاهان روز کوتاه و روز بلند نیازمند به ترتیب ۱۵-۱۳ و ۱۸-۱۴ ساعت دوره روشنایی می باشند. گیاهان روز خنثی در چرخه های روشنایی و تاریکی معمولی رشد عادی خود را دارند. دادن نور مصنوعی در گلخانه جهت افزایش فتوپریود و فراهم کردن نور گلخانه ضروری است. در مکان های رشد، میانگین نور ثبت شده ۵۰-۵ وات بر مترمربع (به طور متوسط ۲۵ وات بر مترمربع) می باشد.
تمامی انواع مختلف لامپ گلخانه و سیستمهای نوری مفید به عنوان منبع نوری گلخانه استفاده میشوند.
این لامپها در اندازههای ۵۰۰-۴۰ وات بوده و با برق ۲۳۰-۱۱۵ ولت کار کرده و دارای فقط ۷ درصد انرژی نوری (لومن بر وات) میباشد که نسبت به این میزان نور، گرمای بسیار زیادی تولید میکند. این لامپها نورهای با طول موج سرخ و فروسرخ تولید کرده و سبب طویل و نرم شدن بافت های گیاهی می شود. عمر متوسط این لامپها ۱۰۰۰-۷۵۰ ساعت می باشد. همراه این لامپها منعکل کننده های گنبدی شکل جهت انعکاس نور به سمت گیاهان استفاده می شود.
میزان نور این لامپ ها ۶۰-۴۰ لومن بر وات میباشد و در طولهای متفاوت تولید میشوند. از لامپهای فلورسنت میشود در دامنه وسیعی از اقلیمها استفاده کرد. میزان تبدیل انرژی الکتریکی آنها به انرژی نوری ۲۰ درصد بوده و حداکثر تا طول ۲.۵ متر دیده میشود و به طور معمول برای محصولهایی شبیه فلفل، گوجهفرنگی و خیار گلخانهای استفاده میگردد.
انواع لامپ های فلورسنت برای تأمین نور گلخانه
این لامپها حالت فشرده داشته و کمتر توسط تغییرات دما تأثیر پذیر هستند. راندمان تبدیل انرژی الکتریکی به فتوسنتز فعال بالایی دارند. انواع لامپهای HID به شرح زیر است:
انواع لامپ های HID تأمین نور گلخانه
روش نورپردازی در گلخانه، بستگی به نیاز محصول از قبیل میزان نور موردنیاز در سکوی کشت و مساحت نوردهی دارد.
روشهای مختلف نورپردازی گلخانه
در این قسمت فرمولی را با ذکر مثال برای شما آماده کردهایم تا بتوانید با استفاده از آن میزان نور مورد نیاز گلخانه خود را محاسبه کنید و بدانید چه مقدار نور مصنوعی برای گلخانه باید تعبیه کنید.
مساحت گلخانه×میزان نور مورد نیاز برای گیاه= میزان نور مورد نیاز
میزان نور مورد نیاز گلخانهای به مساحت ۵۰*۵۰ متر در صورتی که میانگین نور موردنیاز آن ۲۵ وات بر مترمربع باشد:
مساحت گلخانه= ۵۰*۵۰=۲۵۰۰
میزان نور مورد نیاز= ۲۵۰۰*۲۵=۶۲۵۰۰ وات= ۶۲.۵ وات